Europese Erfrechtverordening #3

De Europese Erfrechtverordening (EEV) staat nu toch echt voor de deur. Al vanaf 17 augustus 2015 is hij van kracht in de meeste EU-landen, waaronder Frankrijk en Nederland. De gevolgen van de EEV op civielrechtelijk vlak belichtte ik al vrij uitgebreid; zie onder meer hier en hier. Over wie wat erft heeft u straks veel meer zeggenschap. Weliswaar zal ook de Franse notaris vaak nog een rol spelen maar diens rol kan veel minder nadrukkelijk zijn.

De Europese Erfrechtverordening (EEV) en de fiscus

Naast het civielrecht is binnen het thema (ver)erven ook een hoofdrol weggelegd voor het fiscale recht. Helaas moeten we vaststellen dat die rol straks niet beter uit de verf komt dan voorheen. Maar goed, de EEV is dan ook geen belastingverdrag. Heffing van erfbelasting blijft voorbehouden aan de verdragslanden zelf en aan de Franse successieaangifte zal de Franse notaris te pas moeten komen.

Een veel voorkomende situatie als voorbeeld:

Job en Janneke zijn gehuwd, hebben kinderen, wonen in Nederland en hebben een tweede huis in Frankrijk. In november 2015 komt Job onverwachts te overlijden. Er is een testament dat voorziet in een wettelijke verdeling en een rechtskeuze voor het Nederlands recht. De verzorging van de langstlevende staat centraal. De hele nalatenschap inclusief eventuele schulden valt toe aan Janneke. De kinderen ontvangen hun erfenis in de vorm van een vordering op hun moeder. Uitbetaling vindt niet plaats. Zolang Janneke leeft hebben de kinderen geen aanspraak op het Franse huis.
Hoe zo’n vaak voorkomende wettelijke verdeling onder de EEV in Frankrijk fiscaal zal worden behandeld is nog niet duidelijk. Twee mogelijke scenario’s:

1. 1. Dankzij de EEV zal Frankrijk het Nederlandse testament respecteren. Aldus valt het Franse huis geheel aan Janneke toe. Als huwelijkspartner geniet zij in Frankrijk volledige vrijstelling van erfbelasting. Anderzijds zal de Franse woning in de Nederlandse aangifte erfbelasting helaas wel meetellen voor de bepaling van haar belastbare som.

1. De Franse fiscus leest uit de Franse successieaangifte dat de kinderen een vordering op Janneke erven. Daarover is – voor zover de vrijstelling wordt overstegen, Franse erfbelasting verschuldigd. Anderzijds zal de vordering in Jannekes Nederlandse aangifte wel strekken tot mindering op de waarde van haar Franse verkrijging.

Alleen al uit het bovenstaande eenvoudige voorbeeld blijkt dat vooral in fiscaal opzicht nog niet alles is uitgekristalliseerd. Mede omdat tussen Nederland en Frankrijk geen erfbelastingverdrag geldt, is de noodzaak van gedegen individuele vermogens- en belastingplanning nu des te groter.

← Europese Erfrechtverordening #2 Aankooptips – deel 1 →